Biologische voedingsmiddelen, 2000 - 2014

Marktaandeel biologische producten neemt toe

De markt voor biologische producten (EKO-keur en Demeter keur) is in de periode 2000 - 2014 gegroeid van 286 tot ruim 1100 miljoen euro. Ten opzichte van 2013 is er sprake van een groei van ruim 6% in 2014. De totale bestedingen aan voedingsmiddelen (circa € 41 miljard) zijn in 2014 1% gestegen. Het marktaandeel voor biologische producten komt hiermee uit op 2,7% (Monitor duurzaam voedsel, 2014).
Volgens de branche-vereniging bionext groeit wereldwijd de vraag sterk, met name in Scandinavie en de VS (Bionext, 2015).
De productgroepen met de grootste marktaandelen zijn eieren (12,7%), zuivel (4,8%), aardappels, groente en fruit (3,9%), en brood (3,4%) (Monitor duurzaam voedsel, 2013).
De introductie en promotie van biologische producten in supermarkten, waaronder de introductie van biologische huismerken, heeft een grote rol gespeeld in de stijging. Supermarkten hebben een aandeel van circa 53% in de omzet, het aandeel van speciaalzaken bedraagt circa 30% (Monitor duurzaam voedsel 2014).

Beleid met betrekking tot biologische voeding

Het ministerie van Economische Zaken (EZ) stimuleerde marktvergroting van de biologische landbouw vanuit de doelstelling om in 2010 op 10% van het landbouwareaal biologisch te produceren. Dit doel is echter niet gehaald. Het aandeel in het areaal is -net als het aandeel in de consumptie- 2.7% anno 2014.

• Biologische landbouw: arealen en veestapels, 2011-2023

Een andere doelstelling was een aandeel van 5% in de totale consumentenbestedingen aan voeding eind 2007. In 2008 is de doelstelling gewijzigd naar een jaarlijkse omzetgroei van minstens tien procent. In 2011 is dit doel met een omzetstijging van 17% ruim gehaald. Sinds 2011 is er geen speciaal beleid of doel meer ter bevordering van de afzet van biologische voeding.

Overige keurmerken

De keurmerken voor biologische voeding zijn wettelijk geregeld in Europese wetgeving. Chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest zijn niet toegestaan. Daarnaast bestaan er diverse andere keurmerken die duurzaamheidcriteria in hun certificeringssysteem hebben opgenomen, bijvoorbeeld eisen met betrekking tot dierenwelzijn of sociale aspecten. Qua omzet zijn het UTZ -keurmerk en het 'Beter Leven' keurmerk het grootst met respectievelijk 714 en 441 miljoen euro omzet in 2014 volgens de Monitor duurzame voeding 2014. Het Max Havelaar/Fair trade keurmerk heeft een omzet van 282 miljoen. Overigens vallen een aantal verkoopkanalen buiten deze bedragen. Gezamenlijk hebben voedingsmiddelen met een duurzaamheidskeurmerk een marktaandeel van 7% in de totale omzet aan voedingsmiddelen.