Geluidbelasting weg-, rail- en vliegverkeer in Nederland, 2002

Schiphol en wegen zijn belangrijkste bronnen van geluid

In de kaart is te zien waar het weg-, rail- of vliegverkeer leidt tot verhoging van de geluidbelasting. De hoogste waarden treden op direct rondom (spoor)wegen en de aan- en uitvliegroutes bij Schiphol. Vanwege het lokale karakter van geluid zijn de drukste wegen en spoorwegen met de hoogste geluidbelasting apart herkenbaar.

• Geluidhinder per bron, 2021
• Schiphol: Interactieve atlas geluid en veiligheid

Geluid kan naast hinder ook leiden tot gezondheidsklachten.

• Geluid: oorzaken en effecten

Steeds meer geluid in Nederland

Het gebied in Nederland waar het gedurende langere tijd relatief rustig is neemt steeds verder af. Oorzaken hiervoor zijn toegenomen mobiliteit en transport, uitbreiding van woonbebouwing, infrastuctuur, en industrieterreinen en de 24-uurs economie.Toch is het over het algemeen niet zo dat het de afgelopen decennia overal lawaaiiger is geworden. Op veel woningen langs de rijksinfrastructuur (rijksverkeerswegen en spoorwegen) en rond luchthavens is de hoogte van de geluidbelasting zelfs afgenomen. Voor een deel is dit het gevolg van gericht beleid zoals bijvoorbeeld de plaatsing van geluidsschermen langs (spoor)wegen of door een verbod op het gebruik van zeer lawaaiige vliegtuigen. Bovendien zijn met name vliegtuigen maar ook treinen en vrachtwagen nu stiller dan twintig jaar geleden. Dit is te danken aan het gebruik van nieuwe technologieën die voor een belangrijk deel zijn ontwikkeld om andere redenen dan vermindering van de geluidhinder. Hiertoe kan ook het geluidsreducerende effect van stil asfalt (ZOAB) worden gerekend.

• Geluidsschermen en ZOAB in Nederland, 1975-2000

Huidig beleid vastgelegd in de Wet geluidhinder

De Wet geluidhinder uit 1979 is het huidige beleid (TK, 1979). In de Wet geluidhinder gelden verschillende grenswaarden voor het geluid van weg- en railverkeer. Voor het geluid van het verkeer op rijkswegen geldt een grenswaarde van 65 dB(A) op de gevel van bestaande woningen. Als kwaliteitsdoelstelling bij nieuwe woningbouw wordt 50dB(A) gebruikt

Aanpassing Wet geluidhinder in 2004

In 2001 is een nieuw wetsvoorstel MIG (Modernisering Instrumentarium Geluidbeleid) ingediend. Dit voorstel is verworpen. Om MIG uit te voeren zou het kabinet hoge kosten moeten maken voor geluidwerende maatregelen, zo'n 2 miljard euro. Met dit bedrag was bij het opstellen van de begroting geen rekening gehouden. Daarop is besloten de huidige Wet geluidhinder stapsgewijs aan te passen, zodat de basiselementen uit het MIG toch ingevoerd worden.Momenteel is een wijziging van de Wet Geluidhinder in voorbereiding. Deze wijziging zal begin 2004 aan de Raad van State voor advies worden aangeboden en in de loop van 2004 doorgevoerd worden. De wijzigingen hebben onder meer betrekking op:

• Mandatering van de hogere waarde procedure aan de gemeenteraad. Gemeenten en provincies kunnen hierdoor gemakkelijker lokaal maatwerk leveren via een minder zware procedure (deregulering);
• Afwijken van de maximale grenswaarden kan onder bepaalde voorwaarden. Tegenover een hoge geluidbelasting moet voldoende compensatie op ander gebied staan.
• Aanpassing vanwege de invoering van de Europese richtlijn voor omgevingsgeluid (EU, 2002). Deze verplicht de Europese lidstaten uiterlijk in 2007 gegevens over geluidbelasting in de vorm van geluidkaarten openbaar te maken. Belangrijke consequentie van deze aanpassing zal zijn dat de huidige in Nederland gebruikte dosismaat L_etmaal zal worden vervangen door de in Europa voorgeschreven L_den (day, evening, night). Laatstgenoemde nieuwe dosismaat valt steeds wat lager uit dan de huidige etmaalwaarde. De normen uit de huidige wetgeving zullen in dit kader worden aangepast.

Methodiek

De kaart toont de jaargemiddelde waarde voor de geluidbelasting uitgedrukt in dB(A) L_etmaal. De L_etmaal is een geluidmaat waarin rekening wordt gehouden met grotere hinderlijkheid van geluid tijdens de avond en nacht.