PCB en PAK in zwevend stof van zout oppervlaktewater

PCB- gehaltes verminderen, PAK- gehalten in zwevend stof stabiel

Tot ongeveer tien jaar geleden daalden de gehalten van PCB (polychloorbifenylen) in zwevend stof sterk. Sindsdien is op de meeste locaties nog sprake van een geringe daling. In de kustzone vertoont het gehalte een grillig verloop. PCB 153 komt op drie van de vijf deelgebieden boven de streefwaarde voor (gegevens niet in grafiek).
De gehalten aan PAK (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) vertonen geen trend, de fluctuatie is hoog. Benzo(a)pyreen) komt op alle vijf deelgebieden voor in concentraties boven de streefwaarde (niet in grafiek).

Beleid met betrekking tot PCB en PAK

Op de Derde Noordzee-ministersconferentie (1990) is afgesproken dat de aanvoer van PCB naar de Noordzee geheel zal worden gestopt en dat maatregelen worden genomen om deze stoffen in 1995 uit te bannen en te vernietigen. Voor landen die hierin niet zijn geslaagd, gold als uiterste tijdslimiet 1999. Het Nederlandse beleid is er op gericht de emissies van PAK en PCB te verminderen. In Nederland geldt een verbod op de productie en gebruik van PCB.
Op de Vierde Noordzee-ministersconferentie in 1995 in Esbjerg is afgesproken dat de antropogene PAK-emissies naar de Noordzee in het jaar 2000 met de helft gereduceerd moeten zijn, gemeten ten opzichte van 1985. Op de Vijfde Noordzee-ministersconferentie (2002) wordt opgeroepen de doelstellingen van Esbjerg te realiseren. Deze doelstellingen zijn verankerd in de OSPAR strategie en de Europese Kaderrichtlijn Water. Het komt nu aan op verdere concretisering en uitwerking

Relevantie

PCB zijn giftige stoffen die zeer moeilijk afbreekbaar zijn. PCB zijn ruim 50 jaar toegepast in industrie en techniek. Ook worden nog steeds transformatoren en condensatoren met PCB gebruikt. Het overheidsbeleid is erop gericht deze apparaten zo snel mogelijk te verwijderen of te reinigen.
PAK zijn teerachtige stoffen die onder andere ontstaan bij onvolledige verbranding van koolstofhoudende stoffen zoals fossiele brandstoffen, hout, tabak en voedsel. De belangrijkste bronnen zijn de industrie, de consumenten (onder andere via open haarden), het verkeer en de landbouw. Er zijn honderden PAK. De meeste PAK zijn giftig en sommige zijn kankerverwekkend, al is de kans op kanker door blootstelling aan PAK klein (roken uitgezonderd). PAK zijn persistent: ze worden in de natuur slechts langzaam afgebroken.