Emissies naar lucht door huishoudens, 1990-2022

Afname emissie kooldioxide

De emissies van kooldioxide (CO₂) en stikstofoxiden (NO_x) door huishoudens worden voor het belangrijkste deel bepaald door de inzet van brandstoffen voor ruimteverwarming, voornamelijk aardgas. De inzet van brandstoffen voor ruimteverwarming is vooral afhankelijk van de gemiddelde buitentemperatuur in het stookseizoen. In jaren met een zachte winter, zoals 2014 en 2022, is er minder brandstof nodig en zijn de emissies lager. Naast de invloed van temperatuur heeft de overstap op nieuwere, efficiëntere verwarmingsketels door de jaren heen een verlagend effect op de emissies van zowel CO₂ als NO_x. 

De omvang van de distikstofoxide (N₂O) uitstoot door huishoudens is relatief beperkt. In 2022 was 1% afkomstig van huishoudens. De emissie van N₂O wordt voornamelijk veroorzaakt door het gebruik van drijfgassen en vuurhaarden.

Oorzaken van de emissies

Veel stoffen komen vrij bij de verbranding van brandstoffen (vooral aardgas) en hout. Maar ook bij andere activiteiten door huishoudens (inclusief huisdieren), zoals schoonmaken, komen stoffen vrij. De emissies van NO_x, CO₂ en methaan (CH₄) hangen samen met het stoken van aardgas voor ruimteverwarming, eten koken en het verwarmen van water. De emissie van fijnstof wordt in aanzienlijke mate bepaald door gebruik van houtkachels en open haarden. Niet-methaan vluchtige organische stoffen (NMVOS) komen vooral vrij bij het gebruik van verf, oplosmiddelen en cosmetica. De sterke stijging in 2020 van de NMVOS uitstoot komt door het toegenomen gebruik van handgel tijdens de Covid-19 pandemie. In de vorige versie van deze indicator lag de stijging in 2020 hoger. Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat de hoeveelheid gebruikte handgel lager lag dan eerder werd aangenomen. De emissie van ammoniak (NH₃) wordt veroorzaakt door transpiratie en ademen, mest van huisdieren, het gebruik van schoonmaakmiddelen en het roken van sigaretten. Het aandeel van de huishoudens (consumenten) in de totale emissies van de verschillende stoffen wordt elders gepresenteerd.

• Emissies broeikasgassen
• Grootschalige luchtverontreiniging de “National Emission Ceilings”: emissies 

Houtstook

Het verbranden van hout, in woningen als warmtebron en sfeermaker en buitenshuis in vreugdevuren, levert een belangrijke bijdrage aan de nationale emissie van fijnstof (PM₁₀). Ook komt bij verbranden van hout NO_x vrij. In 2022 was 15% van de PM₁₀, 26% van de PM_2.5 en 1% van de NO_x afkomstig van houtstook.  

De CO₂  die vrijkomt bij het verbranden van hout telt niet mee voor het nationale totaal. Internationaal is afgesproken dat CO₂ uit het verbranden van hout en andere biomassa niet meetelt voor het nationale totaal omdat het kort-cyclische CO₂ is. Kort-cyclische CO₂ is tijdens de groei van planten opgenomen uit de lucht en komt bij de verbranding weer vrij. De methode voor de berekening van de emissies uit houtstook staan beschreven in een rapport van TNO.