Waterwinning en watergebruik in Nederland, 1976-2014

Technische toelichting

Naam van het gegeven

Waterwinning en watergebruik in Nederland.

Omschrijving

Ontwikkeling van de winning van grondwater en oppervlaktewater, alsmede het gebruik van grondwater, oppervlaktewater, leidingwater en ander water.

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Berekeningswijze

De registers van de Vereniging van waterbedrijven in Nederland (VEWIN) vormen voor alle jaren een belangrijke bron voor de gegevens over leidingwater, onder andere voor het onderscheid tussen huishoudelijk gebruik en het gebruik door bedrijven.
De gegevens voor andere sectoren dan de waterleidingbedrijven vanaf 2003 sluiten niet aan bij de gegevens voor de periode tot en met 2001. Dit als gevolg van een andere berekeningsmethode.
De gegevens tot en met 2001 zijn berekend op basis van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, die om de vijf jaar werd gehouden. Tot en met 1991 was de enquête integraal, maar dan zonder confrontatie met andere gegevensbronnen; vanaf 1996 werd bij de kleine bedrijven een steekproef getrokken. De vragenlijst werd toegezonden aan bedrijven met 20 of meer werknemers (CBS, 1998, 2005). Een meer uitgebreidere toelichting geeft de tabeltoelichting bij de StatLine-tabel StatLine: Waterverbruik nijverheid, 1996 -2001 (CBS, 2003).
Vanaf 2003 wordt er gebruik gemaakt van diverse bronnen. Voor de land- en tuinbouw worden de gebruikscijfers afgeleid van het bedrijveninformatienet van het Landbouw Economisch Instituut. Voor de grote bedrijven in de industrie en milieudienstverlening zijn de gegevens berekend op basis van de milieujaarverslagen. Ontbrekende bedrijven in de industrie zijn bijgeschat op basis van productiecijfers. Voor de kleinere industrieën is een extrapolatie gemaakt uit de (historische) gegevens van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales 2001. Het gebruik van leidingwater door de dienstverlenende sectoren is verdeeld aan de hand van het arbeidsvolume uit de Nationale Rekeningen van het CBS. Een uitgebreidere toelichting geven de publicaties Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009) en Environmental Accounts of the Netherlands, 2012 (CBS 2013b).

Basistabel

CBS (1998). StatLine: Waterverbruik nijverheid, 1981 -1991 CBS, Voorburg/Heerlen.
CBS (2003). StatLine: Waterverbruik nijverheid, 1996 -2001. CBS, Voorburg/Heerlen.
VEWIN (2014). Feiten en cijfers over drinkwater. VEWIN, Rijswijk.
CBS (2009). Milieurekeningen 2008. Environmental Accounts of the Netherlands, 2012 (CBS 2014), Environmental Accounts of the Netherlands, 2013 (Milieurekeningen 2013). CBS, Den Haag/Heerlen. (CBS 2016), Waterstromen in de Nederlandse economie, 2008, 2010, 2012. Korte resultatenbeschrijving en samenvattende tabellen set. CBS, Den Haag/Heerlen. (CBS 2017), Fysieke waterrekeningen voor Nederland, 2014 Milieurekeningen 2013). CBS, Den Haag/Heerlen. Statline: Milieurekeningen; watergebruik (CBS 2017).

Geografische verdeling

Nederland.

Andere variabelen

Totale waterwinning ten behoeve van het leidingwaterproductie en gebruik, leidingwatergebruik per bedrijfstak, totale grondwatergebruik per bedrijfstak, grondwatergebruik per bedrijfstak voor koeling, en totale oppervlaktewatergebruik per bedrijfstak.

Verschijningsfrequentie

Tot en met 2001 elke vijf jaar. Vanaf 2003 jaarlijks.

Achtergrondliteratuur

Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009). Waterstromen in de Nederlandse economie, 2008, 2010, 2012. Korte resultatenbeschrijving en samenvattende tabellen set. (CBS, 2016). Fysieke waterrekeningen voor Nederland, 2014 en Water aanbod- & Gebruik tabel (PSUT - table) (CBS, 2017).

Opmerking

De gegevens vanaf 2003 sluiten niet helemaal aan bij de gegevens voor de periode tot en met 2001. Dit is het gevolg van andere databronnen en waarneming. Zie berekeningswijze. Voor recente jaren zijn de cijfers beschikbaar per gedetailleerde bedrijfstak in fysieke aanbod en gebruik tabellen.

Betrouwbaarheidscodering

Totalen leidingwater: A (integrale enquête)
Koelwater energiebedrijven: B (schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is).
Waterwinning industrie: C (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd).
Overige gegevens: D (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake).