Hazelmuis, 1992-2013
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Door verdwijnen van geschikt leefgebied is de hazelmuis sterk in aantal achteruit gegaan, maar door een betere bescherming en gewijzigd beheer is er vanaf 1998 een duidelijke toename van de populatie.
Verspreiding hazelmuis
Hazelmuizen komen in ons land alleen voor op de vochtige löss-leembodems in structuurrijke bossen van Zuid-Limburg, met name in de bramenrijke struweelbegroeiingen van de boszomen. Het verspreidingsgebied van de hazelmuis is in de vorige eeuw sterk ingekrompen, doordat steeds meer geschikte braamrijke zoomvegetaties verdwenen. De overgebleven restanten zijn sterk versnipperd. Er is nog een vrij groot kerngebied over en een paar kleinere gebieden waarin enkele restpopulaties voorkomen.
Toename na 1998
Hazelmuizen bouwen in het najaar karakteristieke nesten in struweelranden. Op basis van het aantal nesten wordt de populatieontwikkeling van hazelmuizen gevolgd. In het overgebleven verspreidingsgebied is er na een aanvankelijke daling van het aantal nesten sprake van een sterke toename vanaf 1998. Deze toename lijkt verband te houden met maatregelen, zoals kleinschalig bosrandenbeheer, die ten behoeve van de hazelmuis zijn uitgevoerd in het kader van het provinciale soortenbeleid. De hazelmuis handhaaft zich vooralsnog goed in de bekende leefgebieden. Vestiging in nieuwe gebieden heeft nog niet of nauwelijks plaatsgevonden.
Rode Lijst
De hazelmuis staat op de Rode Lijst van zoogdieren en op bijlage IV van de Habitatrichtlijn.
Bronnen
- Broekhuizen, S., B. Hoekstra, V. van Laar, C. Smeenk en J.B.M. Thissen (1992). Atlas van de Nederlandse Zoogdieren. Stichting Uitgeverij Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging. Utrecht.
- Foppen, R. , L. Verheggen en G. Verbeylen (2008). Case: De Hazelmuis, een kwestie van overleven op de grens. De Levende Natuur jrg. 109 (3): 86-88.
- Huizinga, C.E. , R.W. Akkermans, J.C. Buys, J. van der Coelen, H. Morelissen en L.S.G.M. Verheggen (2010). Zoogdieren van Limburg. Verspreiding en ecologie in de periode 1980-2007. Stichting Natuurpublicaties Limburg, Maastricht.
- Verheggen, L.S.G.M., R.P.B. Foppen, L.Soldaat en B. Daemen (2004). Meetnet Monitoring Hazelmuis 2004. VZZ-rapport 2004.35. VZZ Arnhem/CBS, Voorburg.
- Verheggen, L.S.G.M. en M. Boonman (2006). Actieplan Hazelmuis Limburg 2006-2010. Bureau Natuurbalans, Nijmegen, Zoogdiervereniging VZZ, Arnhem.
- La Haye, Maurice, Neeltje Huizinga en Tom van der Meij (2013). Hazelmuis in 2012. Telganger, Oktober 2013, Zoogdiervereniging Nijmegen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Hazelmuis: aantalsontwikkeling
- Omschrijving
- Ontwikkeling populatie hazelmuis
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- De jaarlijkse index vanaf 1992 is gebaseerd op het Landelijke Meetnet Hazelmuis van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM).
- Basistabel
- zie tabblad figuurdata onder Download figuurdata
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Foppen, Ruud, Ludy Verheggen en T. van der Meij (2007). Handleiding Meetnet Hazelmuizen. Zoogdiervereniging, Arnhem.Verheggen, L.S.G.M., R.P.B. Foppen, L.Soldaat en B. Daemen (2004). Meetnet Monitoring Hazelmuis 2004. VZZ-rapport 2004.35. VZZ Arnhem/CBS, Voorburg.Verheggen, L.S.G.M. en M. Boonman (2006). Actieplan Hazelmuis Limburg 2006-2010. Bureau Natuurbalans, Nijmegen, Zoogdiervereniging VZZ, Arnhem.
- Betrouwbaarheidscodering
- B. Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2014). Hazelmuis, 1992-2013 (indicator 1074, versie 11, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.