Grote vuurvlinder en veroudering moeras, 1996-2009

Inkrimping areaal

De grote vuurvlinder is een karakteristieke vlinder van uitgestrekte laagveenmoerassen. In 1970 kwam deze vlindersoort in zeven grote moerasgebieden voor. In 2008 komt de soort nog slechts in drie moerasgebieden in Zuid-Friesland en Noordwest-Overijssel voor. Verreweg de meeste vinders worden aangetroffen in de Weerribben (honderden individuen). In De Wieden zijn dit er slechts enkele en in de Rottige Meente maar enkele tientallen.

Veenmosrietland

De grote vuurvlinder plant zich vooral voort in veenmosrietland in moerassen. De vlinder heeft een voorkeur voor een jonge fase van veenmosrietland, dat rijk is aan waterzuring. Hierop worden de eitjes afgezet.
Veenmosrietland is een bepaald stadium in de verlanding van veengebied dat is afgegraven voor turfwinning. Dergelijk rietland is zeldzaam en kan alleen met intensief beheer in stand blijven, want door natuurlijke successie verandert het in moerasbos. Bovendien verdwijnt veenmosrietland door verzuring en door vermesting van het oppervlaktewater. Doordat er nauwelijks nieuw veenmosrietland ontstaat, is de grote vuurvlinder een bedreigde soort.

Bescherming en bedreiging

Er is in 2000 een soortbeschermingsplan voor deze vlinder verschenen met maatregelen voor de ontwikkeling van nieuw leefgebied, waaronder het graven van petgaten waarin de verlanding opnieuw kan beginnen. De toename van de laatste jaren is vooral een gevolg van directe beschermingsmaatregelen van voortplantingslocaties en relatief warme zomers. Voor de daling vanaf 2007 is nog geen verklaring te geven.
De grote vuurvlinder staat op de Rode Lijst van dagvlinders. Alleen in Nederland komt de ondersoort 'batava' voor. Als deze uit Nederland zou verdwijnen, is deze ondersoort wereldwijd uitgestorven.