Gezondheidseffecten van fijn stof en ozon, 2008
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Luchtverontreiniging door fijn stof en ozon was in 2008 verantwoordelijk voor één tot twee procent van de totale vroegtijdige sterfte en één tot drie procent van de spoedopnamen voor long- of hart- en vaataandoeningen in Nederland.
| Totaal | waarvan | |||
| Nederland | fijn stof (PM10)1) 4) | ozon 2) 4) | ||
| Sterfte in 2008 | aantal mensen | |||
| Alle oorzaken | 129.721 | 2.090 | 1.290 | |
| (1.670 - 2.550) | (860 - 1.720) | |||
| w.v. | luchtwegaandoeningen | 13.789 | 690 | 170 |
| (550 - 820) | (0 - 330) | |||
| w.v. COPD 3) | 6.303 | 290 | 110 | |
| (210 - 370) | (20 - 200) | |||
| w.v. longontsteking | 5.465 | 290 | 120 | |
| (210 - 370) | (20 - 220) | |||
| hart- en | ||||
| vaataandoeningen | 39.964 | 450 | 350 | |
| (220 - 660) | (130 - 580) | |||
| Spoedopnamen in 2008 | ||||
| Alle luchtwegaandoeningen | 76.637 | 1.030 | 0 | |
| (640 - 1.450) | ||||
| Hart- en vaataandoeningen | 108.071 | 1.320 | 200 | |
| (900 - 1.680) | (0 - 880) | |||
| 1) Uitgaande van een weekgemiddelde 24-uurs fijn stofconcentratie. 2) Uitgaande van een daggemiddelde 8-uurs ozonconcentratie (van 12 tot 20 uur). 3) Chronic Obstructive Pulmonary Disease, hieronder vallen chronische bronchitis en longemfyseem. 4) tussen haakjes de onder- en bovengrens van het 95% betrouwbaarheidsinterval. | ||||
| Bron: RIVM. | ||||
Effecten van fijn stof en ozon op de gezondheid
Luchtverontreiniging door fijn stof en ozon was in 2008 verantwoordelijk voor 1 tot 2 procent van de totale vroegtijdige sterfte. Voor respiratoire en cardiovasculaire sterfte was dit 1 tot 6 procent. Daarnaast was in 2008 1 tot 3% van de spoedopnamen voor long- en hart- en vaataandoeningen in Nederland het gevolg van luchtverontreiniging door fijn stof en ozon.
De geschatte risico's geassocieerd met fijn stof zijn groter dan die van ozon. Het is onbekend of ozon en fijn stof de stoffen zijn die het effect veroorzaken of dat zij alleen de indicatoren voor een schadelijk mengsel zijn.
Ontwikkeling in jaarlijkse sterfte door fijn stof en door ozon
In tegenstelling tot wat we zien bij fijn stof, is er voor de jaarlijkse sterfte door kortdurende blootstelling aan ozon geen sprake van een dalende trend en is er ten opzichte van 1992 zelfs sprake van een toename. Dit weerspiegelt de stabilisering van de ozon niveaus in de buitenlucht.
Beleid luchtverontreiniging en gezondheid
Het beleid beoogt het voorkomen, verhinderen of verminderen van schadelijke effecten van luchtverontreiniging op de gezondheid van mens en milieu. Voor een uitgebreide beschrijving van het beleid rondom fijn en ozon, zie:
Bronnen
- CBS (2009). Overledenen op landelijk niveau naar belangrijke primaire doodsoorzaken .
- Hoek, G., A. Verhoeff and P. Fischer (1997). Daily mortality and air pollution in the Netherlands, 1986-1994. LU Wageningen (rapportnr. 1997-481), Wageningen.
- Prismant (2009). Landelijke Medische Registratie (LMR): Ziekenhuisopnamen per diagnose.
- Vonk, J.M. and J.P. Schouten (1998). Daily emergency hospital admissions and air pollution in the Netherlands 1982-1986 and 1986-1995. VROM regnr. 96.140072. RU Groningen.
- Fischer, P.H., C.B. Ameling, M. Marra (2005). Air pollution and daily mortality in the Netherlands over the period 1992 - 2002. RIVM, report 630400002/2005.
Relevante informatie
- Emissies van fijn stof en VOS (NEC) en koolmonoxide 1990-2009
- Emissies koolmonoxide, fijn stof en VOS per doelgroep (NEC), 2008
- EU (2001) Richtlijn 2001/81/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2001 inzake nationale emissieplafonds voor bepaalde luchtverontreinigende stoffen (NEC-richtlijn) (link naar PDF-bestand).
- VROM (2001). Nationaal Milieubeleidsplan 4. Een wereld en een wil: werken aan duurzaamheid. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, Den Haag.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Gezondheidseffecten fijn stof en ozon
- Omschrijving
- Sterfte en ziekenhuisopnamen ten gevolge van dagelijkse variatie in fijn stof (PM10) en ozon 2008 en een weergave van de trend in sterfte 1992-2006.
- Verantwoordelijk instituut
- RIVM
- Berekeningswijze
- De inschatting voor het jaar 2008 van de gezondheidseffecten door concentraties van fijn stof of ozon, is gebaseerd op de methodiek beschreven in twee Nederlandse studies (Hoek et al., 1997; Vonk en Schouten, 1998).
- Basistabel
- Contactpersoon Paul Fischer / MGO (N:\data\MC2009\tabel effecten 2008 met nieuwe luvo niveaus.xls)
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks, op verzoek
- Achtergrondliteratuur
- CBS (2009). Overledenen op landelijk niveau naar belangrijke primaire doodsoorzaken 2006.Hoek, G., A. Verhoeff and P. Fischer (1997). Daily mortality and air pollution in the Netherlands, 1986-1994. LU Wageningen (rapportnr. 1997-481), Wageningen.Prismant (2009). Landelijke Medische Registratie (LMR): Ziekenhuisopnamen per diagnose. Vonk, J.M. and J.P. Schouten (1998). Daily emergency hospital admissions and air pollution in the Netherlands 1982-1986 and 1986-1995. VROM regnr. 96.140072. RU Groningen. Fischer, P.H., C.B. Ameling, M. Marra (2005). Air pollution and daily mortality in the Netherlands over the period 1992 - 2002. RIVM, report 630400002/2005.
- Opmerking
- De schattingen wijken enigszins af van schattingen in vorige versie van deze indicator vanwege recallibratie van PM10-meetnet en aanvullende imputatie van missende ozonwaarden.
- Betrouwbaarheidscodering
- Zie betrouwbaarheidsintervallen in de tabel en in de figuur
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2010). Gezondheidseffecten van fijn stof en ozon, 2008 (indicator 0340, versie 09, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.