CO2-emissies verklaard, 1990-2002
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
In de publicaties van onder meer RIVM, CBS, IPCC verschijnen verschillende getallen voor de emissie van CO2. Deze getallen gaan uit van dezelfde basiselementen, maar ontlenen hun bestaansrecht aan verschillende gebruiksdoeleinden.
| 1990 | 1995 | 2000 | 2001 | 2002 | |
| miljard kg | |||||
| Gepubliceerde totalen | |||||
| CBS, actuele emissies | 164 | 178 | 178 | 185 | 185 |
| CBS (NAMEA), emissies aansluitend op | |||||
| de Nationale Rekeningen | 185 | 200 | 203 | 210 | 210 |
| RIVM, IPCC-totaal | 158 | 172 | 170 | 176 | 176 |
| RIVM, IPCC-totaal voor temperatuur gecorrigeerd | 165 | 175 | 176 | 179 | 180 |
| RIVM, Klimaatverdrag | 157 | 171 | 169 | 175 | 175 |
| Basiselementen | |||||
| 1. Stationaire bronnen1)2) | 135 | 146 | 142 | 149 | 148 |
| 2. Kort-cyclische CO23) | 5,3 | 5,2 | 6,5 | 7,2 | 7,6 |
| 3. Verkeer en vervoer (CBS)4) | 29 | 32 | 36 | 37 | 37 |
| 4. Verkeer en vervoer volgens IPCC5) | 29 | 31 | 35 | 35 | 36 |
| 5. Temperatuurcorrectie | 6,2 | 2,6 | 5,4 | 2,3 | 4,2 |
| 6. Bunkers | 40 | 44 | 53 | 58 | 57 |
| 7. Vastlegging in biomassa 6) | -1 | -1 | -1 | -1 | -1 |
| 8. Emissies van ingezetenen in het buitenland (+) | 21 | 22 | 26 | 26 | 26 |
| 9. Emissies van niet-ingezetenen in Nederland (-) | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 |
| 10. Zeescheepvaart | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 |
| Bron: CCDM (2004). | |||||
| 1) Inclusief de indirecte emissie van CO2 (die bij gebruik van kortlevende producten, bijvoorbeeld oplosmiddelen, ontstaat). Voorheen ten onrechte ook wel potentiële CO2 genoemd. 2) Inclusief kort-cyclische CO2 van houtkachels en organisch afval/biochemische processen en indirecte CO2. 3) De CO2 uit deze bronnen wordt geacht op korte termijn weer te worden vastgelegd in biomassa en niet bij te dragen aan een toename van de CO2-concentratie in de atmosfeer. Het betreft het verbranden van hout en biogas en het verbranden en ontleden van gestort afval van organische herkomst en het vrijkomen van CO2 bij de rioolwaterzuiveringsinstallaties. 4) Emissie van CO2 op basis van brandstofverbruik binnen Nederland, gecorrigeerd voor grensoverschrijdend verkeer. 5) Emissie van CO2 op basis van alle in Nederland afgezette motorbrandstoffen. 6) Netto vastlegging in bossen volgens de huidige klimaatverdragmethodiek. | |||||
Verschillende CO2-emissiecijfers voor verschillende doelen
- CBS - actuele emissies: Dit zijn de feitelijke plaatsgevonden emissies van CO2. De emissiewaarde is opgebouwd uit de in de bovenstaande tabel beschreven basiselementen 1 (stationaire bronnen, incl. kort-cyclische CO2(2)) plus 3 (emissies door verkeer en vervoer (CBS)). Deze actuele emissies zijn terug te vinden in het Datawarehouse van de Emissieregistratie en worden gebruikt als input voor modelberekeningen (concentraties; transport) en voor de National Accounting Matrix including Environmental Accounts (NAMEA), de milieumodule bij de Nationale Rekeningen (zie sectie )
- CBS/NAMEA emissies: Voor de NAMEA wordt van de grondslagen van de Nationale Rekening uitgegaan. Daarbij gaat het om de emissie van activiteiten door Nederlandse ingezetenen. Het NAMEA-getal is de som van de basiselementen 1+3+8-9+10, waarbij de waarden onder 8 en 9 worden gevormd door de emissies door wegverkeer, luchtvaart en binnenscheepvaart. (Verduin, 1999; CBS, 2004).
- IPCC-totaal: Om internationaal beleid te kunnen voeren inzake het tegengaan van het versterkt broeikaseffect is door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) een voorschrift opgesteld (IPCC, 1996+revisies), aan de hand waarvan ieder land moet rapporteren. De zo gerapporteerde emissies zijn tussen landen onderling vergelijkbaar en ook optelbaar tot een mondiaal getal (Olivier et al., 2002). De emissie van de kort-cyclische CO2 wordt niet meegenomen omdat ze geacht wordt geen nettobijdrage aan de broeikasproblematiek te leveren. Voor het IPCC-getal wordt de som van de basiselementen 1-2+4 gerapporteerd. Als afzonderlijk getal wordt door de IPCC ook de bunkeremissie (6) gevraagd.
- RIVM-IPCC-totaal temperatuurgecorrigeerd: Het RIVM stelt jaarlijks de Milieubalans op. Voor toetsing van het Nederlandse CO2-beleid wordt daarbij uitgegaan van het IPCC-getal (exclusief bunkers). Om een voor het beleid relevante trend van de emissies te verkrijgen, wordt een temperatuurcorrectie op de emissie toegepast (Spakman et al., 1997). Het RIVM-getal is gelijk aan het IPCC-getal plus temperatuurcorrectie (5).
- RIVM-Klimaatverdrag-totaal: De Europese Unie (EU) heeft het Protocol geratificeerd en in april 2002 heeft de Europese Raad in een juridisch bindende beschikking vastgelegd dat de verplichtingen uit het Kyoto Protocol door de EU-landen moet worden nagekomen (EG, 2002). Voor Nederland geldt een reductiedoelstelling van gemiddeld 6% ten opzichte van 1009/1995. Indien landen eventuele tekorten voorzien, kunnen zij die via internationale emissiehandel trachten te vereffenen (het zogenaamde Kyoto Mechanisme, de International Emission Trade). Het totaal is gelijk aan het IPCC-getal minus temperatuurcorrectie (5) plus de vastlegging in biomassa (7).
Bronnen
- CBS (2004). Nationale rekeningen, 2002. Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen.
- CCDM (2004). Jaarcijfers 2002. Datawarehouse-Emissieregistratie. Coördinatiecommissie Doelgroepmonitoring, Den Haag
- EG(2002). Beschikking van de Raad van 25 april 2002 betreffende de goedkeuring van het Protocol van Kyoto en de gezamenlijke nakoming van de in het kader aangegane verplichtingen (2002/358/EG). Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen L130/1, Brussel.
- IPCC (1996). Revised IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. 3 Volumes. Intergovernmental Panel on Climate Change, Bracknell, UK.
- Olivier, J.G.J., L.J. Brandes, J.A.H.W. Peters and P.W.H.G. Coenen (2002). Greenhouse gas emissions in the Netherlands 1990-2000 (National Inventory Report 2002). RIVM (report 773 201 006), Bilthoven.
- Spakman, J., M.M.J. Van Loon, R.J.K. van der Auweraert, D.J. Gielen, J.G.J. Olivier en E.A. Zonneveld (1997). Methode voor de berekening van broeikasgasemissies. Publicatiereeks Emissieregistratie nr.37, Den Haag.
- Verduin, H. (1999). Integration of energy statistics in the National accounts. Eurostat report, concerning the project entitled: 'further development of the NAMEA and its application in the Netherlands', module 1, ref.num.: 98/562/2040/b4/mm. Eurostat, Luxemburg.
- Zonneveld, E.A. (1999). De verschillende kooldioxidegetallen nader bekeken. Kwartaalbericht milieustatistieken 1999-1. Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen.
Relevante informatie
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2004). CO2-emissies verklaard, 1990-2002 (indicator 0170, versie 05, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
