Grote vuurvlinder en veroudering moeras, 1996-2012
U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.
Deze indicator is afgesloten. Informatie over de grote vuurvlinder vindt u in de indicator Vlinders van de Habitatrichtlijn.
De grote vuurvlinder is in Nederland sterk bedreigd door de veroudering van moeras, maar nam vanaf 1998 weer toe. Vanaf 2007 is er echter weer een daling opgetreden.
Inkrimping areaal
De grote vuurvlinder is een karakteristieke vlinder van uitgestrekte laagveenmoerassen. In 1970 kwam deze vlindersoort in zeven grote moerasgebieden voor. In 2012 komt de soort nog slechts in twee moerasgebieden in Zuid-Friesland en Noordwest-Overijssel voor. Verreweg de meeste vinders worden aangetroffen in de Weerribben (honderden individuen, maar de aantallen dalen sterk). In de Rottige Meenthe zit de soort nog maar met enkele tientallen exemplaren. Er zijn geen grote vuurvlinders meer gezien in de Wieden.
Veenmosrietland
De grote vuurvlinder plant zich vooral voort in veenmosrietland in moerassen. De vlinder heeft een voorkeur voor een jonge fase van veenmosrietland, dat rijk is aan waterzuring. Hierop worden de eitjes afgezet.
Veenmosrietland is een bepaald stadium in de verlanding van veengebied dat is afgegraven voor turfwinning. Dergelijk rietland is zeldzaam en kan alleen met intensief beheer in stand blijven, want door natuurlijke successie verandert het in moerasbos. Bovendien verdwijnt veenmosrietland door verdroging, verzuring en door vermesting van het oppervlaktewater. Doordat er nauwelijks nieuw veenmosrietland ontstaat, is de grote vuurvlinder een bedreigde soort.
Bescherming en bedreiging
De grote vuurvlinder staat op de Rode Lijst van dagvlinders en op bijlage II en IV van de Habitatrichtlijn. De ondersoort 'batava' komt alleen op twee plekken in Nederland (De Weerribben en Rottige Meenthe) voor. Als deze ondersoort uit Nederland verdwijnt, is 'batava' wereldwijd uitgestorven.
Aangepast beheer
Voor de instandhouding van deze (onder)soort wordt speciaal op het behoud van de soort gericht beheer uitgevoerd. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuw leefgebied door het graven van petgaten, waarin de verlanding opnieuw kan beginnen. Ook vindt er aangepast maaibeheer voor deze soort plaats.
Bronnen
- Broere, M. (2010). The impact of different mowing regimes on the reproduction success of Large Copper (Lycaena dispar). A study in the National Park De Weerribben, The Netherlands. Rapport SV2010.010. De Vlinderstichting, Wageningen.
- Swaay, C.A.M. van (2000) Beschermingsplan grote vuurvlinder 2000-2004. Rapport Directie Natuurbeheer nr. 39. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. Wageningen.
- Swaay, C. van (2006). De nieuwe Rode Lijst dagvlinders. Vlinders. Jrg 21 (3): 7-9.
- Swaay, C.A.M. van (2006) Basisrapport Rode lijst dagvlinders. Rapport VS2006.002, De Vlinderstichting, Wageningen.
- Swaay, C.A.M. van, K. Veling, T. Termaat en C.L. Plate (2013). Vlinders en libellen geteld. Jaarverslag 2012. Rapport VS2013.003. De Vlinderstichting, Wageningen.
- Vries, H.H. de (2001). Evaluatie Overlevingsplan grote vuurvlinder. Eindrapportage fase 2 VS2001.026. De Vlinderstichting, Wageningen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Grote vuurvlinder en veroudering moeras
- Omschrijving
- Ontwikkeling populatie Grote vuurvlinder
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- De soort wordt in De Wieden, Weerribben en Rottige Meenthe in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring op basis van aantal rupsen en eieren geteld.
- Basistabel
- Zie tabblad figuurdata onder download figuurdata
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Swaay, C.A.M. van, Kars Veling, T. Termaat en C.L. Plate (2013). Vlinders en libellen geteld. Jaarverslag 2012. Rapport VS2013.003. De Vlinderstichting, Wageningen.Vries, H.H. de (2001). Evaluatie Overlevingsplan grote vuurvlinder. Eindrapportage fase 2 VS2001.026. De Vlinderstichting, Wageningen.
- Betrouwbaarheidscodering
- B. Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2014). Grote vuurvlinder en veroudering moeras, 1996-2012 (indicator 1151, versie 11, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.