Huishoudens, 2000-2013

Gemiddeld huishouden steeds kleiner

Al lange tijd groeit het aantal huishoudens in Nederland sneller dan het aantal inwoners. De gemiddelde omvang van huishoudens is dan ook afgenomen, van 2,3 personen in 2000 tot 2,2 personen in 2013. Nederland telt nu ruim 7,6 miljoen huishoudens, 0,8 miljoen meer dan tijdens de eeuwwisseling. Daarmee is het aantal huishoudens ongeveer twee keer zo snel gegroeid als het aantal inwoners.
De forse groei van het aantal huishoudens komt vooral doordat steeds meer mensen alleen wonen. Sinds de eeuwwisseling is het aantal eenpersoonshuishoudens met ruim een half miljoen toegenomen. Het aantal paren, al dan niet met kinderen, bleef min of meer gelijk. Binnen deze groep vond wel een zeer sterke verschuiving plaats van gehuwde paren met kinderen naar niet-gehuwde paren met kinderen.

Aantal eenoudergezinnen fors gestegen

De naar verhouding sterkste groei van het aantal huishoudens deed zich voor in de categorie eenouderhuishoudens. In dertien jaar tijd steeg het aantal eenouderhuishoudens met 138.000 tot 522.000 (in 2013), een toename van 36%.
De kans op alleenstaand moederschap is het hoogst onder Antilliaanse en Surinaamse vrouwen. Bijna vier op de tien Antilliaanse vrouwen rond de 40 jaar zijn alleenstaande moeders. Onder Surinaamse vrouwen is dit ruim drie op de tien. Van de autochtone vrouwen is op deze leeftijd een op de tien een alleenstaande moeder. De laatste jaren is hun aandeel gestegen, terwijl het onder Antilliaanse en Surinaamse vrouwen is gedaald. Turkse en Marokkaanse vrouwen nemen wat betreft het alleenstaand moederschap een tussenpositie in. Rond 40-jarige leeftijd maakt ruim een op de zes van hen deel uit van een eenoudergezin.

Snelle toename alleenstaande mannen

Niet alleen neemt het aantal alleenstaanden al lange tijd toe, maar ook hun aandeel in de bevolking groeit. In de afgelopen tien jaar is het percentage alleenstaanden naar verhouding het sterkst toegenomen onder jonge en middelbare mannen. Op 27-jarige leeftijd wonen nu drie op de tien mannen alleen. Omdat vrouwen eerder het ouderlijk huis verlaten en wat vaker vanuit huis gaan samenwonen, wordt het hoogste aandeel onder vrouwen al op 23-jarige leeftijd bereikt. Door relatievorming daalt dit aandeel bij mannen tot ongeveer 70-jarige leeftijd. Daarna zet een gestage toename in. Bij vrouwen neemt het aandeel alleenstaanden al vanaf ongeveer 43-jarige leeftijd toe, eerst vooral door scheiding en vervolgens vooral door verweduwing. Op hogere leeftijd staan vrouwen veel vaker alleen dan mannen. Zo is ruim 60% van de 85-jarige vrouwen alleenstaand, tegen slechts nog geen 30% van de even oude mannen.