Trend mariene fauna, 1990-2014

Technische toelichting

Naam van het gegeven

Ontwikkeling van alle soorten dieren in de Noordzee van twee soortgroepen (graadmeter in ontwikkeling)

Omschrijving

Ontwikkelingen dieren op de Noordzee als groep (LPI mariene fauna): verspreiding bij zeevissen en aantallen bij zeezoogdieren

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek

Berekeningswijze

Soortselectie en dataIn de deze indicator zijn 48 inheemse soorten voorkomend op de Noordzee opgenomen van zeevissen (45 soorten) en zeezoogdieren (3 soorten; bruinvis, gewone en grijze zeehond), zowel gebaseerd op ontwikkelingen in populatie-aantallen (zeezoogdieren) als op basis van veranderingen in verspreiding . (zeevissen). Gegevens over populatie-aantallen zijn ontleend aan de jaarlijkse, integrale tellingen van grijze en gewone zeehonden in de Waddenzee en in de Zeeuwse en Zuid-Hollandse Delta (IMARES/DeltaProjectManagement/RWS). De zeevissengegevens zijn ontleend aan de International Bottom Trawl Survey (IBTS) die wordt gecoördineerd door het International Council for the Exploration of the Sea (ICES, Kopenhagen). TrendberekeningVoor de zeevissen zijn trends bepaald met hulp van logistische regressiemodellen op basis van bewerkte vangstgegevens, waarbij op basis van aan- en afwezigheid trends in voorkomen zijn bepaald. Voor nadere details en de bewerkingen van deze data zie de technische toelichting van de indicator Trend van zeevissen, 1990-2014.De indicator is berekend door de jaarlijkse indexcijfers meetkundig te middelen over alle 48 betrokken soorten. Door beperkingen in de beschikbaarheid van goede gegevens verschilt het startjaar tussen de verschillende soortgroepen (met indexwaarde 1991 = 100 voor zeevissen en 2000 = 100 voor zeezoogdieren, in verband met de sterke toename bij alle drie de zoogdiersoorten). Voor 2014 ontbreken de gegevens voor de drie zeezoogdiersoorten. Hiermee zijn de cijfers van het eerste en laatste jaar van deze graadmeter wat minder betrouwbaar. Over de jaren heen is een smoothing algoritme toegepast om flexibele trends te bepalen en daaruit zijn trendklassen afgeleid. De betrouwbaarheidsintervallen van de indicator zijn gebaseerd op de betrouwbaarheidsintervallen van de indexcijfers van de afzonderlijke soorten (Soldaat et al. in voorb.). Vergelijking methode trendberekening met LPI internationaalDe gebruikte methode is grotendeels ontleend aan die van de internationale Living Planet Index van WWF (WWF, 2014). Dat houdt in dat de jaarlijkse indexcijfers van de afzonderlijke soorten meetkundig worden gemiddeld en dat dezelfde regel wordt gehanteerd om de invloed van sterk fluctuerende soorten te reduceren. Dat laatste houdt in dat indexcijfers die meer dan een factor 10 verschillen van die in het voorgaande jaar niet meedoen in de LPI (pers. comm. Loh & McRae, 2014). Er zijn echter ook enkele statistische verschillen tussen de Nederlandse en de internationale LPI: (1) De statistische methode om indexcijfers per soort te bepalen is anders. Bij de Nederlandse LPI wordt een GLM toegepast, bij de WWF-LPI een GAM. (2) Om de LPI minder te laten fluctueren van jaar op jaar wordt een smoothing algoritme toegepast. Bij de internationale LPI gebeurt dat met een GAM per afzonderlijke soort. Bij de Nederlandse LPI gebeurt dat pas bij het meetkundig middelen van alle soorten. (3) De betrouwbaarheidsintervallen van de indicator verschillen. Bij de Nederlandse LPI wordt ook de onzekerheid van de indexen per soort opgenomen; bij de WWF-LPI is dat niet het geval.

Basistabel

In de hoofdtekst is een link naar de basistabel te vinden met de indexen en de trendstatus van de afzonderlijke soorten te vinden.

Geografische verdeling

Nederland

Verschijningsfrequentie

Jaarlijks

Achtergrondliteratuur

WWF (2014). Living Planet Report (2014), Species and spaces, people and places. WWF, Gland, Zwitserland. WWF Nederland (2015). Living Planet Report Nederland, staat van biodiversiteit/natuur. WWF, Zeist.

Opmerking

De bedoeling is om deze indicator verder te gaan uitbreiden met zeevogels en dieren van de zeebodem, zoals zeesterren en krabben. De indexcijfers van de verdere uitsplitsing van deze indicator naar soortgroep (respectievelijk vissen en zeezoogdieren) zijn elders te vinden op het CLO. Deze indicator is onderdeel van de overkoepelende indicator Living Planet Index fauna Nederland. Deze indicator en bijbehorende soortenlijst is afgestemd in relatie tot deze overkoepelende indicator en twee andere subindicatoren per leefomgeving (marien en zoet water/moeras).

Betrouwbaarheidscodering

B. Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.