Beschrijving van de Noordzee

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator is afgesloten vanwege herstructurering van de website.

De Noordzee is een relatief ondiepe randzee met een oppervlakte van circa 572.000 km2. Hiervan neemt het Nederlands Continentaal Plat (NCP) met een oppervlakte van ruim 57.000 km2 10% in beslag. Het is daarmee het grootste ecosysteem van Nederland.

Grote diversiteit

De Noordzee heeft een grote diversiteit aan levensgemeenschappen als gevolg van verschillen in waterdiepte, voedselrijkdom, zoutgehalte, stroming en samenstelling van de bodem. Er zijn vooral grote verschillen tussen de ondiepe kustzone (tot 20 meter diepte) en de volle zee. De relatief warme en voedselrijke ondiepe kustzone heeft evenals de Waddenzee en Zeeuwse delta een belangrijke functie als kraam- en kinderkamer voor een aantal vissoorten, al staat die de laatste jaren onder druk.
De hoogste dichtheden aan bodemdieren zijn te vinden in de kustzone. Door de rijkdom aan vis en bodemdieren is de kustzone van groot belang voor vogels, vooral voor zee-eenden, eidereenden, sterns, meeuwen en duikers. Langs de kust zijn sommige exoten sterk toegenomen, vooral soorten uit zuidelijke, warmere streken.

Visserij in de Noordzee

De Noordzee behoort tot de belangrijkste visgronden in de wereld. Er wordt gevist op aan bodem gebonden vissen, op pelagische (niet aan bodem gebonden) vissen en op schelpdieren. De visserij heeft geleid tot overbevissing van een aantal vissoorten, al is de stand van bijvoorbeeld de haring momenteel weer gunstig. Ook zijn er steeds minder grote vissen aanwezig.

Bijeffecten visserij

Daarnaast heeft de visserij bijeffecten op andere soorten. Zo is de zwarte zee-eend gevoelig voor de visserij op spisula, een schelpdier, op de Noordzee. Roggen zijn zeer sterk in aantal achteruitgegaan, hoogstwaarschijnlijk als gevolg van de visserij. De visserij op de bodembewonende platvissoorten met de boomkor leidt tot hoge sterfte bij bodemdieren. De visserij zorgt overigens ook voor een groot aanbod aan visafval op de zee, waarvan sommige vogels profiteren.

Verstoring en verontreiniging

Het Nederlands Continentaal Plat wordt behalve voor de visserij ook gebruikt voor scheepvaart, olie-, gas-, zand-, grind- en schelpenwinning, baggerstort, landaanwinning (Tweede Maasvlakte), lozing van afvalstoffen, recreatie en de aanleg van windmolens. Al deze activiteiten hebben invloed op het voorkomen van planten en dieren. Overigens zijn de rivieren die in Nederland afstromen naar de Noordzee de belangrijkste bron van verontreinigingen van de zee. Alleen de verontreiniging door olie wordt voornamelijk veroorzaakt door de scheepvaart op zee.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Beschrijving van de Noordzee
Omschrijving
Beschrijving van de kenmerken van de Noordzee en de belangrijkste milieuproblemen
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
Nederland en Nederlands Continentale Plat
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Bisseling, C.M., C.J.F.M. van Dam, A.C. Schippers, P. van der Wielen en W. Wiersinga (2001). Met de natuur in zee. Rapportage project Ecosysteemdoelen Noordzee, kennisfase. Expertisecentrum LNV, Wageningen.
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
04
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
03
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CLO (2017). Beschrijving van de Noordzee (indicator 1243, versie 04, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.