Dagvlinders en dichtgroeien heide, 1992-2009

U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.

Vlindersoorten van zowel droge als natte heide gaan achteruit door verdroging, vergrassing en verbossing.

Dagvlinders heide nemen af

Heivlinder, heideblauwtje en veenbesparelmoervlinder zijn ten opzichte 1992 afgenomen. De heivlinder komt voor in droge heide, het heideblauwtje vereist een mozaïek van droge en vochtige heide en de veenbesparelmoervlinder komt voor in natte heide, bij vennen en in hoogvenen. De afname van dagvlinders van de heide is dus niet beperkt tot één type heide.

Oorzaken

De oorzaken van de afname zijn verdroging, vergrassing en verbossing. Daardoor verdwijnen de waardplanten van deze vlindersoorten en ook wordt de structuur van de vegetatie minder geschikt. Sommige soorten, zoals het heideblauwtje, vereisen open plekken in de vegetatie om goed te kunnen opwarmen. Zulke plekken verdwijnen bij vergrassing en als er teveel oude heidestruiken komen. Bij een goed beheer kan er echter weer een verbetering optreden.

Bescherming en bedreiging

In het beschermingsplan voor veenvlinders worden diverse maatregelen voorgesteld om de veenbesparelmoervlinder en andere soorten van het hoogveen te beschermen. Alle drie vlindersoorten staan op de Rode Lijst van dagvlinders.

Bronnen

  • LNV (1990). Beschermingsplan dagvlinders. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, Directie Natuurbeheer. Den Haag.
  • LNV (2001). Beschermingsplan veenvlinders 2001-2005. Directie Natuurbeheer. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, Directie Natuurbeheer. Wageningen.
  • Swaay, C.A.M. van, D. Groenendijk en C.L. Plate (2010). Vlinders en libellen geteld: jaarverslag 2009. Rapport VS2010.001. De Vlinderstichting, Wageningen.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Dagvlinders en dichtgroeien heide
Omschrijving
Ontwikkeling populatie van heideblauwtje, veenbesparelmoervlinder en heivlinder
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De indexen voor de drie soorten zijn ontleend aan het landelijk meetnet voor dagvlinders van het Netwerk Ecologische Monitoring. De aantallen veenbesparelmoervlinders zijn per locatie deels bijgeschat op basis van deskundigenoordeel.
Basistabel
zie tabblad figuurdata onder Download figuurdata
Geografische verdeling
Heide
Verschijningsfrequentie
jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Swaay, C.A.M. van & D. Groenendijk (2010). Vlinders en libellen geteld: jaarverslag 2009. Rapport VS2010.001. De Vlinderstichting. Wageningen.
Betrouwbaarheidscodering
C. Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
11
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
07
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CLO (2010). Dagvlinders en dichtgroeien heide, 1992-2009 (indicator 1144, versie 09, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.