Adders en heide, 1994-2012

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze specialistische indicator is afgesloten.


Indexen en trendklasse van deze soort zijn te vinden onder indicator

Indexen en trendstratus van kenmerkende heidesoorten waaronder de adder zijn te vinden onder indicator

De adder is in de tweede helft van de 20e eeuw achteruitgegaan doordat er veel heide is verdwenen. Op de overgebleven heide neemt het aantal adders matig toe.

Afname tot 1994

De adder komt zowel voor op droge heide als op vochtige heide en hoogveen. Door de afname van de oppervlakte heide in de afgelopen 150 jaar is de adder achteruitgegaan. Op de overgebleven heide is circa 70% over van de adderstand in 1950. Verdroging van de heide speelt daarbij waarschijnlijk een belangrijke negatieve rol.

Kleine toename na 1994

Het aantal adders op de heide is in de periode 1994-2012 enigszins toegenomen. Van vergrassing lijken adders vrij weinig last te hebben; ze lijken zelfs een voorkeur te hebben voor vergraste heide.

Gevoelig voor versnippering

Adders zijn wel gevoelig voor versnippering: in grotere en aaneengesloten gebieden handhaven ze zich beter dan in de kleinere en meer geïsoleerde heidegebieden.

Rode lijst

De adder staat op de Rode Lijst van reptielen en amfibieën.

Bronnen

  • Daemen, B. en A. Zuiderwijk (2004). Minder heide geschikt voor adder en hagedis. Webmagazine CBS, 7 juni 2004
  • Strien, A. van, A. Zuiderwijk, B. Daemen, I. Janssen en M. Straver (2007). Adder en Levendbarende hagedis hebben last van versnippering en verdroging. De Levende Natuur jrg 108 (2), 44-48.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Adder en versnippering
Omschrijving
Ontwikkeling populatie adder
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De indexcijfers zijn gebaseerd op het landelijke meetnet reptielen van het Netwerk Ecologische Monitoring.
Basistabel
Zie tabblad figuurdata onder Download figuurdata
Geografische verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Daemen, B. en A. Zuiderwijk (2004). Minder heide geschikt voor adder en hagedis. Webmagazine CBS, 7 juni 2004

Strien, A. van, A. Zuiderwijk, B. Daemen, I. Janssen en M. Straver (2007). Adder en Levendbarende hagedis hebben last van versnippering en verdroging. De Levende Natuur jrg 108 (2), 44-48.
Betrouwbaarheidscodering
B. Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
13
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
12
versie‎
11
versie‎
10
versie‎
09
versie‎
08
versie‎
07
versie‎
06
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CLO (2013). Adders en heide, 1994-2012 (indicator 1137, versie 13, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.