Havik en milieu-invloeden
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Haviken zijn sterk toegenomen door het verbod op sommige bestrijdingsmiddelen en de kolonisatie van jonge bossen. In sommige gebieden is deze toename gestopt.
Havik en bestrijdingsmiddelen
De havik staat aan de top van de voedselketen en is daarom gevoelig voor de ophoping van milieugevaarlijke stoffen in deze keten. In de jaren zestig is de populatie haviken door het gebruik van met organochloorverbindingen behandeld zaaizaad sterk in aantal gedaald, tot 75-100 broedparen. Nadat het gebruik van deze bestrijdingsmiddelen afnam en de soort ook minder werd bejaagd, kon de populatie stijgen naar 1800 broedparen in 2000.
Uitbreiding areaal naar de duinen
De stand is nu hoger dan vóór de jaren vijftig, omdat er nu meer geschikt bos voorhanden is en de (illegale) jacht minder is.
De havik leefde in de jaren tachtig en negentig in de bossen op de zandgronden van Oost-, Midden- en Zuid-Nederland, in Flevoland en de bossen van Noordwest-Overijssel. In deze gebieden is de groei er al enige tijd uit, terwijl in sommige gebieden de stand zelfs weer wat terugloopt als gevolg van de lokaal verslechterde voedselsituatie (zie de rechter grafiek). Sinds de jaren negentig broeden haviken ook in de jongere bossen en in het westen en noorden van het land, zoals de duinen, daar nemen de aantallen nog flink toe (zie de linker grafiek).
Bronnen
- Bijlsma, R.G., F. Hustings en C.J. Camphuysen (2001). Algemene en schaarse vogels in Nederland. Avifauna van Nederland 2. GMB Uitgeverij en KNNV. Haarlem en Utrecht.
- Dijk, A.J. van, A. Boele, L. van den Bremer, F. Hustings, W. van Manen, A. van Kleunen, K. Koffijberg, W. Teunissen, C. van Turnhout, B. Voslamber, F. Willems, D. Zoetebier en C.L. Plate (2007). Broedvogels in Nederland 2005. SOVON-monitoringrapport 2007/01. SOVON Vogelonderzoek Nederland, Beek-Ubbergen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Havik en milieu-invloeden
- Omschrijving
- Ontwikkeling populatie havik in Oost- & Midden-Nederland en de Duinen
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- De gegevens zijn afkomstig uit het landelijke broedvogelmeetnet van het Netwerk Ecologische Monitoring. In de grafiek zijn landelijke indexen van twee gebieden weergegeven waarbij de index van 1990 op 100 is gezet.
- Basistabel
- Zie tabblad figuurdata onder download figuurdata
- Geografische verdeling
- Oost- & Midden-Nederland en de Duinen
- Andere variabelen
- geen
- Verschijningsfrequentie
- jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Dijk, A.J. van, A. Boele, L. van den Bremer, F. Hustings, W. van Manen, A. van Kleunen, K. Koffijberg, W. Teunissen, C. van Turnhout, B. Voslamber, F. Willems, D. Zoetebier en C.L. Plate (2007). Broedvogels in Nederland 2005. SOVON-monitoringrapport 2007/01. SOVON Vogelonderzoek Nederland, Beek-Ubbergen.
- Opmerking
- geen
- Betrouwbaarheidscodering
- Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representa-tiviteit van de gegevens vrijwel volledig is.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2007). Havik en milieu-invloeden (indicator 1102, versie 04, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.