Jaarlijkse ophoping van zware metalen in de bodem
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Door de aanvoer van zware metalen via kunstmest en dierlijke mest vindt nagenoeg in alle landbouwgebieden ophoping van zware metalen in de bodem plaats.
Cadmium | Lood | Koper | Zink | |
verandering gehalte zware metalen in | ||||
g/ha/jr 1) | ||||
Melkveehouderij-extensief-zand | 3 | 65 | 147 | 201 |
Melkveehouderij-intensief-zand | 2 | 67 | 189 | 258 |
Intensieve veehouderij-zand | 2 | 50 | 255 | 668 |
Akkerbouw-zand | 2 | 39 | 275 | 349 |
Bos-zand | -7 | 41 | -15 | -1 217 |
Melkveehouderij-veen | 3 | 30 | 112 | 320 |
Akkerbouw-zeeklei | 2 | 55 | 199 | 378 |
Melkveehouderij-zeeklei | 2 | 37 | 98 | 192 |
Melkveehouderij-rivierklei | 3 | 64 | 341 | 700 |
Groenteteelt | 2 | 52 | -57 | -484 |
Bollen | 3 | 161 | 198 | 461 |
Bron: Groot et al. (1998). | ||||
1) De gegevens zijn verzameld in de periode 1993-1997. |
Toename zware metalen gehalten in bodem
In nagenoeg alle landbouwgebieden in Nederland vindt momenteel accumulatie (ophoping; is aanvoer minus afvoer) van zware metalen in de bodem plaats. Dit komt vooral door de aanvoer van zware metalen via kunstmest en dierlijke mest. Verwacht wordt dat in de komende tientallen jaren op een deel van het Nederlandse landbouwareaal de kritische metaalgehalten in de bodem voor gewaskwaliteit zullen worden overschreden.
In bossen van Zuid-Nederland vindt als gevolg van verzuring vooral uitspoeling van zware metalen naar het grondwater plaats. Daardoor nemen de historisch gegroeide zware metaalgehalten in de bosbodem af. In het grondwater echter, worden streefwaarden en plaatselijk interventiewaarden overschreden.
De atmosferische depositie van zware metalen is de afgelopen decennia afgenomen door onder andere de sanering van de zinkindustrie in Zuid-Nederland en de invoering van loodvrije benzine. Ook zijn de zware metaalgehalten in veevoer en kunstmest afgenomen.
Beleid
Het beleid is er op gericht om op lange termijn voor alle stoffen de streefwaarde niet te overschrijden.
Gevolgen voor natuur en landbouw
Hoge zware metaalgehalten in de bodem hebben een negatieve invloed op bodemecosystemen. Hoge (en toenemende) gehalten in de landbouwbodem kunnen bovendien een bedreiging gaan vormen voor de kwaliteit van landbouwgewassen (De Vries et al., 2001).
Bronnen
- Groot, M.S.M., J.J.B. Bronswijk, et al. (1998). Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit; Resultaten 1995. RIVM (rapportnr. 714 801 024), Bilthoven.
- Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit (LMB)
- Vries, W. de, P.F.A.M. Römkens, et al. (2001). Risico's van bodemverontreiniging in het landelijk gebied. Alterra rapport 244. Wageningen.
Relevante informatie
- Bodemkwaliteit en bodemverontreiniging: beleid
- Bodemverontreiniging en bodemsanering: begrippen en definities
- Bodemkwaliteit: het huidige beeld en de bedreigingen
- Bodemverontreiniging: risico's en effecten
- Zware metalen in landbouwgronden
- Emissies naar de bodem, 1990-2007
- Belasting van landbouwgrond met zware metalen, 1980-2009
- Meer informatie over bodemverontreiniging is te vinden op de site van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Jaarlijkse ophoping van zware metalen in de bodem
- Omschrijving
- De gegevens zijn verzameld in het Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit in de periode 1993-1997 en zullen geactualiseerd worden zodra de tweede meetronde is afgerond (2004).
- Verantwoordelijk instituut
- RIVM
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2004). Jaarlijkse ophoping van zware metalen in de bodem (indicator 0265, versie 04, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.