Samenstelling van huishoudelijk restafval, 1940-2019

Hoeveelheid fijn huishoudelijk restafval neemt af

Tussen 1940 en 2019 is een aantal ontwikkelingen zichtbaar. Zo is de hoeveelheid fijn huishoudelijk restafval (voor uitleg zie opmerkingen in de technische toelichting) tussen 1990 en 2000 afgenomen. Dit kwam voornamelijk door de invoering van de gescheiden inzameling van groente-, fruit- en tuinafval (gft-afval) en een verbetering van de inzameling van onder andere papier en karton. Tot 2007 was de hoeveelheid fijn huishoudelijk restafval vervolgens redelijk stabiel. Sinds 2007 is er weer een duidelijke afname te zien in deze hoeveelheid. In 2007 werd nog gemiddeld 242 kg fijn restafval per persoon geproduceerd. In 2019 was dit afgenomen tot 164 kg per inwoner per jaar.

Kunststof in fijn huishoudelijk restafval neemt af

De kunststoffractie in huishoudelijk restafval nam tot en met 2008 aanzienlijk toe. Daar waar kunststofafval voor 1970 nog nauwelijks werd gevonden in het restafval, maakt het in 2008 20 procent van het restafval uit. Vanaf 2009 is er een afname te zien in het aandeel. Dit was ook te verwachten vanwege de gescheiden inzameling van kunststofverpakkingen sinds eind 2009. In de periode 2011-2017 is het aandeel kunststofafval met 14 procent stabiel. In 2019 is het aandeel afgenomen tot 12 procent. Na gft-afval, papier en karton is kunststof qua aandeel de derde fractie in het fijn huishoudelijk restafval.
Met de invoering van de gescheiden inzameling van gft-afval is ook de samenstelling van het restafval gewijzigd. Begin jaren negentig bedroeg het aandeel gft-afval nog ruim 50 procent van het restafval, inmiddels is dit gestabiliseerd op 30 tot 35 procent. Een vergelijkbaar effect is zichtbaar rond de invoering van de glasbak (rond 1980). Mede als gevolg hiervan is het aandeel glas afgenomen van 10-12 procent naar 3,5-5,0 procent.

Afvalfracties niet altijd helemaal eenduidig

De hier getoonde fracties bestaan uit subfracties. Zo bestaat "Gft-afval en dergelijke" uit keukenafval, tuinafval en een ondefinieerbare rest. Papier bestaat onder andere uit papierverpakkingen en drankenkartons maar ook uit niet-recyclebaar papier. Kunststof bestaat onder andere uit kunststofverpakkingen en kunststof niet-verpakkingen. Als gebruik wordt gemaakt van gegevens van de samenstelling van huishoudelijk restafval moet hiermee rekening worden gehouden. Tevens is het van belang dat het hierbij gaat om het aandeel van de deelstromen zoals aangetroffen inclusief vervuiling en mogelijke toename aan vocht. Zo is bijvoorbeeld het aandeel vocht in gescheiden ingezameld papier aanzienlijk lager dan de papierfractie in fijn huishoudelijk restafval. De volledige gegevens staan beschreven in Rijkswaterstaat (2021).