Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw, 1980-2004

Ontwikkeling broeikasgassen in de land- en tuinbouw

De totale broeikasgasemissies van de land- en tuinbouw zijn sinds 1990 afgenomen. Bij alle broeikasgassen is de emissie met meer dan 15% gedaald.
Methaan (CH4) komt voornamelijk vrij als spijsverteringsgas bij herkauwers. Door inkrimping van de melkveestapel als gevolg van de melkquotering (Beschikking superheffing, 1984) neemt deze emissie gestaag af. Daarnaast komt methaan vrij uit de mest in stallen en opslag. Ook hier neemt de emissie gestaag af, met name door inkrimping van de varkensstapel als gevolg van het mestbeleid. Bij mest uit stallen en opslag treden daarnaast ook distikstofoxide (N₂O)-emissies naar de lucht op. Beweiding en toepassing van mest en kunstmest veroorzaken zowel directe N₂O-emissies vanuit de bodem naar de lucht als indirecte N₂O-emissies na uit- en afspoeling van stikstof naar grond- en oppervlaktewater. Met name het onderwerken van dierlijke mest sinds het begin van de jaren negentig (als gevolg van het ammoniakbeleid) leidde tot 1995 tot een toename van de N₂O-emissie vanuit de bodem. Door verminderde toevoer van stikstof naar de bodem als gevolg van het mestbeleid zette vanaf 1995 een daling van de N₂O-emissie in. Het betreft niet alleen een daling van de directe N₂O-emissie uit de bodem, maar ook van de indirecte N₂O-emissie ten gevolge van uit- en afspoeling van stikstof.
De emissies van kooldioxide (CO₂) zijn voor circa 80% afkomstig van de verbranding van fossiele brandstoffen in de glastuinbouw. Deze emissie is sinds 1990 gedaald als gevolg van energiebesparing in de glastuinbouw, die weer met name het gevolg was van de Meerjarenafspraken energiebesparing 1990-2000.

Methodiek

Voor informatie over de Onzekerheden emissies naar lucht, 1990 - 2013 wordt naar elders verwezen.
Begin 2005 zijn methodiekwijzigingen doorgevoerd in de berekening van broeikasgasemissies. Er zijn voor vrijwel alle sectoren en gassen herberekeningen uitgevoerd (vanaf 1990) om ervoor te zorgen dat de systematiek voor het berekenen van broeikasgasemissies in Nederland aansluit bij de eisen die daaraan vanuit het Kyoto Protocol worden gesteld.
Op pagina 122 van de Milieubalans 2005 worden de methodiekwijzigingen samengevat.
Eind 2005 is nog een methodiekwijziging doorgevoerd voor de vaststelling van de emissie van methaan door rundvee als gevolg van de spijsvertering (fermentatie). In de Milieubalans van 2006 zullen de nieuwe emissiecijfers uit deze bron gepresenteerd worden.