Ruimte voor oppervlaktewater in nieuwbouwwijken, 2000 - 2008

Oppervlaktewater in nieuwbouwwijken afgenomen

In de periode 2000-2008 is het percentage oppervlaktewater in nieuwbouwwijken in hoog Nederland afgenomen van 7,8 % in 2000-2003 tot 6,4 % in 2007-2008. Het percentage oppervlaktewater in nieuwbouwwijken in laag Nederland ligt in deze periode aanzienlijk hoger (16 - 19,3%); er is geen duidelijke trend.

Percentage oppervlaktewater in nieuwbouwwijken 2000-2008

Uit de kaarten valt op te maken dat het percentage oppervlaktewater in nieuwbouwwijken in laag Nederland hoger dan in hoog Nederland. De categorie 'geen oppervlaktewater' betekent dat er bij nieuwbouw geen oppervlaktewater gerealiseerd is; vaak is er in het betreffende gebied weinig nieuwbouw gerealiseerd in de betreffende periode. Binnen een bepaald gebied zijn er sterke verschillen tussen de perioden; zo is bijvoorbeeld te zien dat het percentage oppervlaktewater nieuwbouwwijken in de Noordoostpolder in de perioden 2000 - 2003, 2004 - 2006, 2007-2008 is afgenomen van respectievelijk 15-20%, 10-15% tot 5-10%.
In 2008 was in bebouwd gebied gemiddeld 5.1 percent open water aanwezig, waarbij het aandeel in laag-Nederland hoger was (8.7) dan in hoog-Nederland 2.5%).
Ten opzichte van deze gemiddelden liggen de percentages oppervlaktewater in nieuwbouwwijken ongeveer 2 keer zo hoog.
De indicator 'Ruimte voor oppervlaktewater in nieuwbouwwijken' betreft het procentuele oppervlak 'nieuw oppervlaktewater' dat in nieuwbouwwijken gerealiseerd is. Oppervlaktewater in nieuwbouwwijken kan diverse functies hebben, waaronder berging van neerslag. In laag Nederland is het belang van voldoende oppervlaktewater in Nieuwbouwwijken vaak groter omdat er meestal minder berging in de bodem mogelijk is.
Er zijn geen richtwaarden voor het percentage oppervlaktewater in nieuwbouwwijken. Wel is het waterbeleid (Nationaal Bestuursakkoord Water actueel) er op gericht wateroverlast en watertekort te voorkomen; voldoende oppervlaktewater in nieuwbouwwijken is een belangrijke optie.

Ruimte voor water

Ter voorkoming van (grond)wateroverlast, ter beperking van wateraanvoer, ter vergroting van de voorraadberging en ter vermindering van de verdroging wordt de ruimte zodanig bestemd, ingericht en gebruikt dat water beter vast wordt gehouden. Als dat niet voldoende is worden maatregelen genomen om water te bergen. Hiervoor wordt het areaal oppervlaktewater al of niet tijdelijk, vergroot en zo nodig wordt het peilbeheer aangepast. Pas in laatste instantie wordt zo nodig water af- of aangevoerd. Deze prioriteitsvolgorde (vasthouden - bergen - afvoeren) wordt aangeduid als de drietrapsstrategie waterkwantiteit'. (VROM, 2004). Deze strategie is overgenomen uit Waterbeleid 21ste eeuw (V&W, 2000), waarin gekozen werd voor 'ruimte voor water' als belangrijk uitgangspunt voor het toekomstige waterbeheer. De trits vasthouden - bergen - afvoeren vormt de uitwerking van meer ruimte voor water. Het is een reeks van afnemende duurzaamheid en toenemende mate van afwenteling. Vasthouden en bergen vereisen meer ruimte dan afvoeren, maar wateroverlast- of watertekortproblemen, elders of later, worden voorkomen (Kragt et al., 2005).

Beleidsdoelstellingen Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

Deze indicator verwijst naar de volgende doelen en nationale belangen:

• Het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn (leefbaar en veilig)
• Nationaal belang 8: verbeteren van de milieukwaliteit (lucht, bodem, water) en bescherming tegen geluidsoverlast en externe veiligheidsrisico's