Duinpieper en stuifzanden, 1990-2012
U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.
Deze specialistische indicator is afgesloten.
Indexen en trendklasse van deze soort zijn te vinden onder indicator
De vermindering van de oppervlakte stuifzanden is één van de oorzaken van het verdwijnen van de duinpieper uit Nederland.
Duinpieper bijna verdwenen
De duinpieper was tot voor kort een zeldzame maar karakteristieke broedvogel van zandige heidevelden en zandverstuivingen. In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw kwam de duinpieper nog met tientallen paren voor op de Veluwe, in Limburg en Noord-Brabant. Daarna kromp het verspreidingsgebied steeds verder in. In 2002 kwamen duinpiepers alleen nog voor op de zandverstuivingen op de Veluwe, in het Kootwijkerzand en Harskampse Zand. De totale populatie bedroeg toen nog slechts 5 broedparen. In 2004 en 2005 werden geen broedparen in Nederland meer aangetroffen. Waarschijnlijk heeft in 2007 in het Hulshorsterzand wel een paartje duinpiepers gebroed.
Oorzaken
Eén van de oorzaken van het verdwijnen is de vermindering van de oppervlakte zandverstuivingen. De resterende stuifzanden worden minder geschikt door vergrassing, de opkomst van het mos grijs kronkelsteeltje en door recreatie.
De duinpieper staat op de Rode Lijst van vogels.
Bronnen
- Boele, A., J. van Bruggen, A.J. van Dijk, F. Hustings, J. W. Vergeer. L. Ballering en C.L. Plate (2013). Broedvogels in Nederland in 2011. Sovon-rapport 2012/01. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
- Sparrius, L.B. en A.M. Kooijman (2011). Invasiveness of Campylopus introflexus in drift sands depends on nitrogen deposition and soil organic matter. Apllied Vegetation Science 14: 221-229.
- Turnhout, C. van (2005) Het verdwijnen van de Duinpieper als broedvogel uit Nederland en Noordwest-Europa. Limosa 78 (1), 1-14.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Duinpieper en stuifzanden
- Omschrijving
- Ontwikkeling populatie duinpieper (Anthus campestris)
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- De indexcijfers zijn gebaseerd op het landelijke meetnet broedvogels van het Netwerk Ecologische Monitoring, waarbij 2000 op 100 is gezet.
- Basistabel
- zie tabblad figuurdata onder download figuurdata
- Geografische verdeling
- Heide en stuifzand
- Verschijningsfrequentie
- jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Boele, A., J. van Bruggen, A.J. van Dijk, F. Hustings, J. W. Vergeer. L. Ballering en C.L. Plate (2013). Broedvogels in Nederland in 2011. Sovon-rapport 2012/01. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
- Betrouwbaarheidscodering
- B. Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2014). Duinpieper en stuifzanden, 1990-2012 (indicator 1146, versie 12, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.