Afvalstoffen van de doelgroep Industrie: begrippen en definities

Invoering Europese Afvalstoffenlijst

De Europese Afvalstoffenverordening is in 2002 in werking getreden. De verordening verplicht de EU-lidstaten vanaf 2004 cijfers samen te stellen over het vrijgekomen afval voor het Europese statistische bureau Eurostat. Sinds die tijd worden de data per 2004 ingedeeld volgens de Europese Afvalstoffenlijst (Eural). De Nederlandse Afvalstoffenlijst is hiermede komen te vervallen.

Indelingen voor industrieel afval

Industrieel afval kan op verschillende manieren worden ingedeeld, bijvoorbeeld naar herkomst binnen de industrie, naar aard of materiaalsoort en naar de wijze van verwerking. Het merendeel van de totale stroom industrieel afval bestaat uit niet-gevaarlijk afval. Een relatief beperkt deel is gevaarlijk afval.

Afbakening industrieel afval

De afbakening van het begrip afval is vooral binnen de doelgroep Industrie soms lastig. Dat betreft de zogenaamde niet-afvalstoffen (bijproducten uit afval), waarbij de grens tussen afvalstof en niet-afvalstof niet altijd scherp te trekken is. Voorbeelden zijn:

• residuen van industriële (bulk)processen, zoals ertsresiduen uit de basismetaal of de chemie
• resten van landbouwproducten, die vrijkomen bij de voedingsmiddelenindustrie.

Deze worden vaak als secundaire grondstof in een ander proces toegepast. Meestal is dit bedrijfseconomisch gezien rendabel. Slakken uit de basis metaalindustrie die worden gebruikt als grondstof voor de cementindustrie zijn hier voorbeelden van. Een ander voorbeeld is het toepassen van slachtafval, dat vrijkomt bij slachterijen en de vleesverwerkende industrie, als grondstof voor de diervoederindustrie.

• Vrijgekomen niet-gevaarlijk industrieel afval naar afvalcategorie
  Totaal geproduceerde hoeveelheid afval en verwerkingswijzen.
• Vrijgekomen industrieel afval naar bedrijfstak
• Vrijgekomen industrieel afval naar bedrijfstak

De drie indicatoren geven het totaal geproduceerd industrieel afval van niet-gevaarlijk en gemeld gevaarlijk afval. Zowel het niet-gevaarlijke afval als het gemeld gevaarlijke afval worden gesplitst in twee hoofdcategorieëen, niet-chemisch afval en chemisch afval zoals in de Eural aangegeven.

Gevaarlijk afval uit de industrie

Voor het gemelde gevaarlijke afval in deze indicatoren vindt melding plaats bij het Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA) volgens het Besluit melden van bedrijfs- en gevaarlijke afvalstoffen. Sinds het van kracht worden van dit besluit per 2005 geldt ook een meldingsplicht voor de niet-gevaarlijke afvalstromen. Onderzoek moet nog uitwijzen of het meldingenbestand ook geschikt is om betrouwbare cijfers voor het het niet-gevaarlijke afval te leveren.
Onder het niet-gevaarlijke afval komen afvalstromen voor die een Euralcode gevaarlijk afval toebedeeld hebben gekregen. Deze afvalstoffen vallen meestal onder het chemische afval. Het gaat hierbij om afvalstromen die niet gemeld zijn bij het LMA, daar hiervoor geen meldingsplicht geldt. Het betreft veelal afval dat intern verwerkt wordt of dat als (bij)product uit afval wordt afgezet.
De cijfers over gevaarlijk afval worden elders gegeven.

• Gevaarlijk afval per doelgroep, 2006-2018
• Gevaarlijk afval per verwerkingswijze, 1990-2018