Stikstofbalans van bodem en grondwater, 1986-2002
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
De aanvoer van stikstof op landbouwgrond is in de periode 1986-2002 met bijna eenderde afgenomen. Ongeveer 90% van de aanvoer van stikstof komt op landbouwgrond terecht, hoofdzakelijk van dierlijke mest en kunstmest.
| Aanvoer | ||||||
| 1986 | 1990 | 2000 | 2001 | 2002 | ||
| miljoen kg N | ||||||
| Totaal landbouwgronden | 1 090 | 971 | 822 | 781 | 733 | |
| Dierlijke mest | 479 | 450 | 386 | 389 | 350 | |
| Kunstmest | 492 | 401 | 330 | 291 | 285 | |
| Andere organische meststoffen | 9 | 9 | 11 | 12 | 11 | |
| Atmosferische depositie | 84 | 82 | 67 | 63 | 59 | |
| Overig | 26 | 29 | 28 | 26 | 28 | |
| Totaal overige gronden | 94 | 96 | 98 | 100 | 97 | |
| Lokale stortingen | ||||||
| w.v. | zuiverinsslib | 5 | 7 | 3 | 3 | 2 |
| baggerspecie | 7 | 6 | 3 | 3 | 3 | |
| overig afval | 9 | 11 | 22 | 22 | 22 | |
| Diffuse aanvoer | ||||||
| w.v. | atmosferische depositie | 56 | 57 | 50 | 49 | 45 |
| overige | 17 | 15 | 20 | 23 | 23 | |
| Bron: CBS. | CBS/MC/mei 04/0195 | |||||
| Afvoer | |||||
| 1986 | 1990 | 2000 | 2001 | 2002 | |
| miljoen kg N | |||||
| Totaal landbouwgronden | 1 090 | 971 | 822 | 781 | 733 |
| Afvoer gewassen (incl. gras) | 489 | 497 | 414 | 400 | 414 |
| Uit- en afspoeling1) | 63 | 45 | 68 | 68 | 60 |
| Accumulatie en denitrificatie | 538 | 429 | 340 | 313 | 259 |
| Totaal overige gronden | 94 | 96 | 98 | 100 | 97 |
| Uit- en afspoeling | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Accumulatie en denitrificatie | 90 | 92 | 94 | 94 | 93 |
| Bron: CBS. | CBS/MC/mei04/0195 | ||||
| 1) Modelberekening voor de werkelijke weerjaren. | |||||
Ontwikkeling aanvoer van stikstof
De aanvoer van stikstof op landbouwgrond is tussen 1986 en 2002 met circa 30% gedaald. Van de totale aanvoer van stikstof naar de bodem komt circa 90% op landbouwgronden terecht, hoofdzakelijk in de vorm van dierlijke mest en kunstmest.
Ontwikkeling afvoer van stikstof
Van de aangevoerde hoeveelheid stikstof op landbouwgronden nemen de gewassen (inclusief gras) circa 50% op. De rest komt in het milieu terecht, door uit- en afspoeling naar het oppervlaktewater (circa 10% van het totaal), door denitrificatie naar de lucht en door accumulatie in bodem en grondwater.
Technische toelichting
De uit- en afspoeling van fosfor uit landbouwgronden berekend volgens het model STONE (CCDM, 2004).
Bronnen
- CBS (2003). StatLine: Stikstof en fosfor in Nederland. CBS, Voorburg/Heerlen.
- CCDM (2004). Jaarcijfers 2002. Datawarehouse-Emissieregistratie. Coördinatiecommissie Doelgroepmonitoring, Den Haag
Relevante informatie
- Meer informatie over mineralenoverschotten is te vinden in het artikel Mineralen in de landbouw, 1999 - 2002* (CBS, 2003).
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie. Emissiecijfers zijn ook te vinden op StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2004). Stikstofbalans van bodem en grondwater, 1986-2002 (indicator 0195, versie 05, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.