Monitoring overheidsprestaties

Doelstelling monitoring van overheidsprestaties

Het primaire doel van de monitor van de Coördinatie Commissie Overheidsmonitoring (CCO) is de Minister van VROM de mogelijkheid te bieden zich te verantwoorden in de Tweede Kamer. Ministeries gebruiken de gegevens ook voor de evaluatie van het milieubeleid en om een gerichter toezicht door onder andere de inspectie mogelijk te maken. Gemeenten en provincies gebruiken de informatie voor het stellen van prioriteiten in hun eigen beleid en voor benchmarking. De monitor van het Interprovinciaal Overleg (IPO) richt zich primair op de provincies en secundair op de betrokken ministeries en de Europese Unie.

Onderwerpen monitoring van overheidsprestaties

De monitoring dekt een breed veld aan milieuaspecten. Onderwerpen die aan de orde komen zijn:

• de vaststelling en uitvoering van overheidsbeleid voor milieuthema's zoals veiligheid, geluid, bodemverontreiniging, water, afval, verdroging, duurzaam bouwen;
• de vaststelling en uitvoering van overheidsbeleid voor aan milieu verwante thema's als natuur, water en landbouw (in het bijzonder bij de monitoring door het IPO);
• het opstellen door en beoordelen van vergunningen en bedrijfsmilieuplannen van doelgroepen;
• de handhaving van milieuvergunningen en -regels;
• de doorwerking van milieubeleid in bestemmingsplannen.

Uitvoering monitoring van overheidsprestaties

De Coördinatiecommissie Overheidsmonitoring is verantwoordelijk voor de overheidsmonitoring. In de CCO zit een vertegenwoordiging van:

• de Inspectie van VROM (voorzitter CCO);
• diverse milieudirecties van het ministerie van VROM;
• het IPO;
• de Vereniging van Nederlandse Gemeenten;
• het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu;
• het Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling.

De VROM-Inspectie is verantwoordelijk voor de realisatie en procesvoering van de overheidsmonitoring.Het IPO monitort in het kader van de 'IPO-rapportage Milieu, Water, Landbouw en Natuur' de voortgang van het milieubeleid bij de twaalf provincies. De verschillende hoofdstukken komen tot stand onder verantwoordelijkheid van de betreffende IPO-vakberaden en -adviesgroepen. De resultaten zijn tevens beschikbaar voor de CCO en worden volgens gemaakte afspraken gedeeltelijk in de CCO-Jaarrapportage opgenomen.

Herkomst van de gegevens

De CCO verzamelt de gegevens op basis van enquêtes bij gemeenten, waterschappen en het rijk. De gegevensverzameling bij de provincies vindt plaats door het IPO eveneens door middel van schriftelijke enquêtes. Verder leveren ook het CBS, het RIVM, AOO en de FO-Industrie gegevens (zie onder referenties bij de verschillende indicatoren).

Kwaliteit van de gegevens

Door CCO zijn voor de Jaarrapportage 2002 38 indicatoren vastgesteld. In de voorafgaande jaren waren dat er 36. Aan de overheidsmonitoring, die op basis van vrijwilligheid geschiedt, heeft in 2002 een groot aantal overheden meegewerkt; alle provincies, 266 van 496 van de gemeenten, 37 van de 54 waterschappen en 14 ofwel 93% van de rijksoverheidinstellingen. De participatie van de gemeenten is in de laatste jaren toegenomen (van circa 40% naar circa 55 %). De participatiegraad van de grote gemeenten (meer dan 40.000 inwoners) is groot (8 van de 10), het gemiddelde inwonerstal van de participerende gemeenten is hoger dan het landelijk gemiddelde van 32.500 inwoners. Het is echter onbekend of de gepresenteerde cijfers representatief zijn voor alle gemeenten. De respons van gemeenten kan per (deel)vraag enigszins verschillen, dit is in bijlage C van het Jaarrapportage 2002 aangegeven. De monitoring van provincies verloopt via het IPO. Aan de enquête hebben alle provincies meegewerkt. De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens van alle provincies tenzij anders in de tekst aangegeven.Voor de levering en kwaliteit van gegevens zijn de bronhouders verantwoordelijk. Door de beheerder (VROM-Inspectie) van het monitoringstelsel worden de gegevens op consistentie gecheckt en bewerkt ten behoeve van de landelijke (CCO-) indicatoren.

Rapportage van de resultaten van de overheidsmonitoring

De CCO en het IPO rapporteren jaarlijks over overheidsprestaties. In beide rapporten zijn de beleidsprestaties zoveel mogelijk afgezet tegen bestuurlijk vastgestelde doelstellingen. De CCO- en IPO-rapporten schetsen ook ontwikkelingen in de tijd. De Jaarrapportage 2002 van de CCO (CCO, 2003) geeft inzicht in de milieubeleidsprestaties van alle bestuurslagen. De informatie over de beleidsprestaties van provincies betreft een selectie van gegevens uit de door het IPO uitgevoerde enquêtes.De IPO-rapportage 2003 (IPO, 2003) geeft inzicht in wat in 2002 in interprovinciaal verband op het gebied van milieu, water, landbouw en natuur is gepresteerd door de gezamenlijke provincies en het IPO. De IPO-rapportage vormt het integratiekader voor een aantal uiteenlopende rapportageverplichtingen van de provincies.