Dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk, 1988-2003
U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.
Deze indicator wordt niet meer geactualiseerd.
De gehalten aan dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk zijn tussen 1988 en 2003 zo sterk afgenomen dat de monitoring ervan is stopgezet.
De gehalten aan dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk zijn tussen 1988 en 2003 zo sterk afgenomen dat de monitoring ervan is stopgezet.
| 1988 | 1993 | 1998 | 2003 | ||
| WHO-TEQ1),2) | |||||
| Dioxinen en furanen | pg/g vet | 37 | 25 | 19 | 11 |
| non-ortho PCB's | pg/g vet | . | 8 | 6 | 4 |
| mono-ortho PCB's | pg/g vet | . | 11 | 6 | 3 |
| somindicator PCB's | ng/g vet | 245 | 263 | 180 | 86 |
| Bron: RIVM (Zeilmaker, 2004). | MNP/MNC/mrt08 | ||||
| 1) Zie toelichting TEQ's onder Methodiek. Voor de somindicator PCB's zijn WHO-TEQ's niet relevant. 2) Mediaan waarde; klik op de link voor de minimum- en maximumwaarde. | |||||
Monitoring van dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk
Tussen 1988 en 2003 is het voorkomen van dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk met ongeveer 70% afgenomen. Dioxinen, furanen en PCB's behoren tot de zogenaamde organochloorverbindingen. Wanneer deze stoffen in het milieu voorkomen, kunnen ze zich, via de voeding, ophopen in het vetweefsel van mensen. Door maatregelen, die in het verleden zijn genomen om de emissie van organochloorverbindingen te verminderen, komen deze stoffen in minder grote hoeveelheden in de voedselketen terecht. Hierdoor is de belasting van de Nederlandse bevolking met deze stoffen zover afgenomen dat de monitoring van de lichaamsbelasting is stopgezet. Door monitoring van dierlijke voedingsproducten wordt er nog wel een vinger aan de pols gehouden.
Beleid
In de jaren negentig werden de uitstootnormen voor dioxines fors aangescherpt. Vier afvalverbrandingsinstallaties (AVI's) werden gesloten en de overige AVI's werden aangepast. Inmiddels zijn bij alle AVI's additionele rookgasreinigingsinstallaties aangebracht. Na deze sanering zijn de Nederlandse AVI's op dit moment de schoonste ter wereld en is de emissie van dioxinen door AVI's tot vrijwel nul gereduceerd.
Relevantie
Bij vrouwen die borstvoeding geven, is moedermelk een belangrijke route voor de uitscheiding van organochloorverbindingen. De gehalten in moedermelk zijn vergelijkbaar met die in andere vetweefsels en geven daardoor een beeld van de lichaamsbelasting van de Nederlandse bevolking.
Bronnen
- Zeilmaker, M.J. (2004) RIVM briefrapport, 041069/04 SIR MZ/el.
- NATO/CCMS (1988). International toxicity equivalency factors (I-TEF) method of risk assessment for complex mixtures of dioxins and related compounds. North Atlantic Treaty Organization, Report no. 176, Brussels.
- Berg, M. van den, L. Birnbaum, A.T.C. Bosveld, B. Brunström, P. Cook, M. Feeley, J.P. Giesy, A. Hanberg, R. Haegawa, S.W. Kennedy, T. Kubiak, J.C. Larsen, F.X.R. van Leeuwen, A.K.D. Liem, C. Nolt, R.E. Peterson, L. Poellinger, S. Safe, D. Schrenk, D. Tillitt, M. Tyslind, M. Younes, F. Waern and T. Zacharewski (1998). Toxic Equivalency Factors (TEFs) for PCBs, PCDDs, PCDFs for humans and wildlife. Env. Health Perspect., 106, 775-792.
Relevante informatie
- Emissie van dioxinen naar lucht door afvalverbrandingsinstallaties, 1990-2014
- PCB en PAK in zwevend stof van zout oppervlaktewater
- RIVM (2002). Milieubalans 2002, paragraaf 1.2.1, pag 30: Dioxines uit AVI's: snelle en effectieve regulering en financiering. Kluwer, Alphen aan den Rijn.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Berekeningswijze
- Van 1988 tot 2003 zijn elke vijf jaar moedermelkmonsters verzameld en geanalyseerd op onder andere dioxinen, furanen en PCB's.
De giftigheid van deze stoffen kan worden opgeteld en wordt weergegeven in toxische equivalenten (TEQ's). TEQ-waarden worden verkregen door de gehalten van dioxinen en furanen te vermenigvuldigen met de voor een stof (congeneer) van toepassing zijnde internationale toxiciteits equivalentie factor (TEF). Voor de dioxinen en furanen golden vanaf 1988 de internationale toxiciteits equivalentie factoren (I-TEF's; NATO/CCMS 1988). In 1998 zijn de factoren voor dioxinen, furanen en PCB's door de WHO opnieuw vastgesteld (WHO-TEF's; Van den Bergh et al., 1998). Voor de indicator PCB's zijn TEF's niet relevant. Deze stoffen worden in de tabel als ng/g vet weergegeven. - Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Achtergrondliteratuur
- Berg, M. van den, et. al. (1998). Toxic Equivalency Factors (TEFs) for PCBs, PCDDs, PCDFs for humans and wildlife. Env. Health Perspect., 106, 775-792.
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2008). Dioxinen, furanen en PCB's in moedermelk, 1988-2003 (indicator 0342, versie 05, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.