Afzet van zuiveringsslib naar bestemming, 1981-2022
Het meeste zuiveringsslib van waterzuiveringsinstallaties wordt verbrand. De verbranding vindt plaats in zogeheten mono-verbranders waar alleen zuiveringsslib wordt verbrand, in cementovens, in afvalverbrandingsinstallaties, of in elektriciteitscentrales. Afvoer van slib naar de landbouw en storten mag alleen onder strenge voorwaarden en kan alleen bij schone slibben uit bepaalde industriesectoren.
Steeds minder rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's) door centralisatie
Hoewel de aanvoer van afvalwater niet afneemt, is het aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland door centralisatie gedaald van 505 in 1981 tot 313 in 2022. Vrijwel al het afvalwater van huishoudens en bedrijven, en hemelwater wat via dakgoten en straatkolken in het riool belandt, wordt gezuiverd in deze installaties. De rioolwaterzuivering is een taak van de waterschappen. In 2022 is in totaal 1,81 miljard m3 rioolwater verwerkt.
Hoeveelheid zuiveringsslib van RWZI's stabiel
Tussen 1980 en 1995 zijn er grote technische aanpassingen bij de installaties doorgevoerd. Hierdoor zijn in deze periode het zuiveringsrendement en de productie van zuiveringsslib door rioolwaterzuiveringsinstallaties flink toegenomen.
Sinds 1995 is de jaarlijkse afzet van zuiveringsslib ongeveer 350 miljoen kg droge stof met een piek in 2006 van bijna 360 miljoen kg droge stof. Afgezien van wat jaar-op-jaar fluctuaties, is in de laatste 16 jaar de afzet van slib geleidelijk gedaald tot 300 miljoen kg droge stof in 2022. Dit is het gevolg van verbeteringen in het zuiveringsproces. Ook wordt er steeds meer slib vergist waardoor de hoeveelheid die moet worden afgevoerd naar een eindverwerking afneemt.
Ontwikkelingen bij bedrijfsafvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI's)
Sinds 2016 worden de hoeveelheden zuiveringsslib van bedrijfsafvalwaterzuiveringsinstallaties niet meer apart waargenomen. De uitkomsten tot en met 2016 zijn nog wel in de grafieken bij deze indicator opgenomen.
Steeds meer zuiveringsslib verbrand
Het verbranden van zuiveringsslib is in de tweede helft van de jaren negentig sterk toegenomen. In 2022 wordt 97 procent van het zuiveringsslib uit RWZI’s verbrand. Dat gebeurt voornamelijk in speciale slibverbrandingsinstallaties en afvalverbrandingsinstallaties maar ook in cementovens en elektriciteitscentrales.
Het storten van slib is sterk beperkt door regelgeving (VROM, 1997). Sinds 2006 wordt er vrijwel geen slib van RWZI’s meer gestort en het storten van slib uit AWZI’s is de laatste 15 jaar sterk gedaald. Echter door lage verwerkingscapaciteit worden sinds 2015 incidenteel weer kleine hoeveelheden zuiveringsslib van RWZI’s gestort. In 2022 was dat 0,5 procent. Dit kan ook tijdelijk zijn. Op een later moment worden de gestorte hoeveelheden dan weer verbrand of anderszins verwerkt.
Bronnen
- CBS onderzoeks-beschrijving Zuivering van stedelijk afvalwater. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2024). StatLine: Zuivering van stedelijk afvalwater; afzet zuiveringsslib. CBS, Den Haag / Heerlen.
- LNV / VROM (1998). Besluit kwaliteit en gebruik van overige organische meststoffen (BOOM). Staatsblad 1998 (391), Den Haag.
- VROM (1997). Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen. Staatsblad 1997 (665), Den Haag.
- CBS (2018a). StatLine: Afvalwaterzuivering bij bedrijven; afvoer zuiveringsslib naar bestemming. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2018b). StatLine: Afvalwaterzuivering bij bedrijven; per bedrijfstak (SBI 2008). CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Afzet van zuiveringsslib naar bestemming
- Omschrijving
Ontwikkeling van de afzet van het zuiveringsslib uit rioolwaterzuiveringsinrichtingen (RWZI’s) en particuliere afvalwaterzuiveringsinstallaties (tot en met 2016) bij bedrijven en instellingen (AWZI’s). Er worden gegevens gepresenteerd over de afzet naar de bestemmingen landbouw, compostering, diervoer, storten en verbranden.
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Berekeningswijze
Informatie over de berekeningswijze van de gegevens is te vinden in de korte onderzoekbeschrijving Zuivering van stedelijk afvalwater.
- Basistabel
StatLine: Afvalwaterzuivering bij bedrijven; afvoer zuiveringsslib naar bestemming (CBS, 2018a)
StatLine: Afvalwaterzuivering bij bedrijven; per bedrijfstak (SBI2008) (CBS, 2018b)
StatLine: Zuivering van stedelijk afvalwater; afzet zuiveringsslib (CBS, 2024)- Geografische verdeling
Nederland, deelstroomgebied, landsdeel, provincie
- Andere variabelen
Technische kenmerken (mate van defosfatering extra stikstofverwijdering, slibstabilisatie, slibontwatering), procesgegevens (aan- en afvoer van verontreinigingen, rendement, e.d.), energieverbruik en energieopwekking,
- Verschijningsfrequentie
Vanaf 2016 tweejaarlijks in alleen de even jaren.
- Achtergrondliteratuur
Onderzoeksbeschrijving Zuivering van stedelijk afvalwater
- Betrouwbaarheidscodering
A
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2024). Afzet van zuiveringsslib naar bestemming, 1981-2022 (indicator 0154, versie 22, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
